નવી દિલ્હી, તા.૧૫: રાષ્ટ્રપતિ રામનાથ કોવિંદનો કાર્યકાળ ૨૪ જુલાઈ ૨૦૨૨ ના રોજ સમાપ્ત થઈ રહ્યો છે, જેના કારણે રાષ્ટ્રપતિ પદ માટે ૧૮ જુલાઈએ ચૂંટણી છે. સત્તાધારી પક્ષ અને વિપક્ષ તરફથી રાષ્ટ્રપતિની ચૂંટણી માટે મંથન શરૂ થઈ ગયું છેદિલ્હીમાં વિપક્ષી દળોની બેઠક બોલાવવામાં આવી છે, જેમાં એનડીએ સામે સામાન્ય ઉમેદવારને મેદાનમાં ઉતારવા માટે ચર્ચા કરવામાં આવશે. આવી સ્થિતિમાં સવાલ એ ઊભો થાય છે કે જો વિપક્ષ એક સામાન્ય ઉમેદવારને મેદાનમાં ઉતારશે તો શું તે એનડીએને પડકાર આપી શકશે?
રાષ્ટ્રપતિની ચૂંટણી માટે રાજકીય બોર્ડ લગાવવામાં આવી રહ્યું છે. એક તરફ રાષ્ટ્રપતિની ચૂંટણી માટે ઉમેદવારી પત્રો ભરવાની પ્રક્રિયા શરૂ થઈ રહી છે તો બીજી તરફ સત્તાધારી પક્ષ અને વિપક્ષ બંનેએ રાજકીય ગતિવિધિ માટે પ્રયાસો શરૂ કરી દીધા છે. એનડીએ સામે સામાન્ય વિપક્ષી ઉમેદવારને મેદાનમાં ઉતારવા માટે દિલ્હીની કોન્સ્ટિટયુશન ક્લબમાં વિરોધ પક્ષોના નેતાઓની બેઠક બોલાવવામાં આવી છે. આવી સ્થિતિમાં સવાલ એ ઊભો થાય છે કે શું સમગ્ર વિપક્ષ એક થઈને રાષ્ટ્રપતિની ચૂંટણીમાં NDAને હરાવી શકશે?
રાષ્ટ્રપતિની ચૂંટણીમાં લોકસભા, રાજ્યસભા અને રાજ્યોની વિધાનસભાના સભ્યોએ પોતાનો મત આપ્યો. ૨૪૫ સભ્યોની રાજ્યસભામાંથી માત્ર ૨૩૩ સાંસદો જ મતદાન કરી શકે છે, પરંતુ જમ્મુ અને કાશ્મીરમાં વિધાનસભા ભંગ કરી દેવામાં આવી છે. આવી સ્થિતિમાં, કાશ્મીર ક્વોટાની ચાર રાજ્યસભા બેઠકો ખાલી છે, જેના કારણે રાષ્ટ્રપતિની ચૂંટણીમાં ફક્ત ૨૨૯ રાજ્યસભા સાંસદો જ મતદાન કરી શકશે. લોકસભાના તમામ ૫૪૩ સભ્યો મતદાનમાં ભાગ લેશે, જેમાં પેટાચૂંટણી યોજાઈ રહી છે તે બેઠકો સહિત. આ ઉપરાંત તમામ રાજ્યોના કુલ ૪ હજાર ૩૩ ધારાસભ્યો પણ રાષ્ટ્રપતિની ચૂંટણી માટે મતદાન કરશે.
રાષ્ટ્રપતિની ચૂંટણીમાં હાલ કુલ મતદારોની સંખ્યા ૪ હજાર ૮૦૯ હશે. જો કે તેમના મતનું મૂલ્ય અલગ-અલગ હોય છે. આ રીતે લોકસભા, રાજ્યસભા અને વિધાનસભાના સભ્યોના મતનું મૂલ્ય મળીને જોઈએ તો મતદારોના મતોનું કુલ મૂલ્ય ૧૦ લાખ ૮૬ હજાર ૪૩૧ થાય છે. આ રીતે, રાષ્ટ્રપતિની ચૂંટણી જીતવા માટે અડધાથી વધુ વોટની જરૂર પડશે. એટલે કે રાષ્ટ્રપતિની ચૂંટણી જીતવા માટે ઓછામાં ઓછા ૫,૪૩,૨૧૬ વોટની જરૂર પડશે.
રાષ્ટ્રપતિની ચૂંટણીમાં મતદાન કરનારા આ રાજકીય જોડાણોની તાકાત વિશે વાત કરીએ તો, કોંગ્રેસની આગેવાની હેઠળના યુપીએ ગઠબંધન પાસે હાલમાં લગભગ ૨૩ ટકા વોટ છે જ્યારે ભાજપની આગેવાની હેઠળના એનડીએ ગઠબંધન પાસે લગભગ ૪૮ ટકા વોટ છે. આવી સ્થિતિમાં યુપીએ સામેની લડાઈમાં ભાજપને મોટી લીડ છે, પરંતુ જો તમામ વિપક્ષી પાર્ટીઓ સંયુક્ત રીતે ઉમેદવાર ઉભા કરશે તો રાજકીય સમીકરણો બદલાઈ જશે.
જો દેશના તમામ પ્રાદેશિક પક્ષો પોતાનું સમર્થન આપે તો એનડીએના ઉમેદવાર માટે મુશ્કેલી ઊભી થઈ શકે છે, કારણ કે જો તમામ ભાજપ વિરોધી પક્ષો એક થયા હોત તો તેમને એનડીએ કરતાં લગભગ બે ટકા વધુ મત મળ્યા હોત એટલે કે. લગભગ ૫૧ ટકા. તેથી જ ભાજપની નેતાગીરી આ બે ટકા વોટ ગેપને પૂરો કરવાના મિશનમાં વ્યસ્ત છે, ત્યારે વિપક્ષી પાર્ટીઓએ એક સામાન્ય ઉમેદવારને મેદાનમાં ઉતારવાની કોશિશ શરૂ કરી દીધી છે.
ભાજપની આગેવાની હેઠળના NDAમાં JDU, AIADMK, અપના દળ (સોનેલાલ), LJP, NPP, નિષાદ પાર્ટી, NPF, MNF, AINR કોંગ્રેસ જેવા ૨૦ નાના પક્ષોનો સમાવેશ થાય છે. આ રીતે, NDA પાસે કુલ ૧૦,૮૬,૪૩૧માંથી લગભગ ૫,૩૫,૦૦૦ વોટ છે, જેમાં તેના સાથી પક્ષોના વજનનો સમાવેશ થાય છે. વર્તમાન આંકડાઓ અનુસાર, NDAને તેના રાષ્ટ્રપતિ પદના ઉમેદવારને જીતવા માટે ૧૩,૦૦૦ વધુ મતોની જરૂર પડશે. ભાજપ અને તેના સાથી પક્ષો પાસે કુલ વોટ શેરના લગભગ ૪૮ ટકા છે.
કોંગ્રેસના નેતળત્વવાળી યુપીએ પાસે હાલમાં બે લાખ ૫૯ હજાર ૮૯૨ મત છે. તેમાં કોંગ્રેસ ઉપરાંત ડીએમકે, શિવસેના, આરજેડી, એનસીપી જેવી પાર્ટીઓ સામેલ છે. તે જ સમયે, જો આપણે અન્ય પક્ષોના મતો પર નજર કરીએ તો, ૨ લાખ ૯૨ હજાર ૮૯૪ મત છે, જેમાં TMS, SP, YSR, TRS, BJD, આમ આદમી પાર્ટી, લેફ્ટ પાર્ટીનો સમાવેશ થાય છે. આ રીતે તમામ વિપક્ષી પાર્ટીઓ એક સાથે આવે છે તો તેમના વોટ લગભગ ૫૧ ટકા થઈ રહ્યા છે. આ રીતે વિરોધ પક્ષો એનડીએને ટક્કર આપવાની સ્થિતિમાં જોવા મળશે.
જોકે, ઓડિશાની સત્તાધારી પાર્ટી બીજુ જનતા દળ અને આંધ્ર પ્રદેશમાં સરકાર ચલાવી રહેલ YSR કોંગ્રેસ રાષ્ટ્રપતિની ચૂંટણીમાં સૌથી આગળ છે. BJD પાસે ૩૧ હજારથી વધુના મતો છે અને YSRCP પાસે ૪૩,૦૦૦થી વધુના મૂલ્યવાળા મત છે. આવી સ્થિતિમાં, આમાંથી કોઈપણ એકના સમર્થનથી, એનડીએ સરળતાથી જીતી શકે છે, પરંતુ જો વિપક્ષમાંથી કોઈ પક્ષ એક સાથે ન આવે અને વિરોધી પક્ષના સામાન્ય ઉમેદવારની તરફેણમાં મજબૂત રીતે ઉભો રહે, તો એનડીએ માટે કપરા ચઢાણ થાયપ્રમુખ જીતી શકે છે. ચૂંટણીમાં તમારા ઉમેદવાર સરળ નહીં હોય.
.png)
છેલ્લા 8 દિવસમાં સૌથી લોકપ્રિય
સૌરાષ્ટ્ર કચ્છ
સમાચાર ગુજરાત
દેશ-વિદેશ
ખેલ-જગત
ફિલ્મ જગત