Gujarati News

નવી દિલ્‍હી, તા.૧૬: કેન્‍દ્ર સરકારના આગામી ૧૮ મહિનામાં મિશન મોડમાં ૧૦ લાખ નોકરીઓનું વચન પૂરું કરવા માટે વાર્ષિક રૂ. ૪,૫૦૦ કરોડના બજેટની જરૂર પડશે. આ હાલની ખાલી જગ્‍યાઓ અથવા પોસ્‍ટ્‍સ, જે છેલ્લા કેટલાક વર્ષોમાં ધીમી અને જટિલ ભરતી પ્રક્રિયા, કોર્ટના હસ્‍તક્ષેપ અને તાજેતરમાં કોવિડ-૧૯ રોગચાળાને કારણે લગભગ સંપૂર્ણપણે અપૂર્ણ રહી છે.

એક સરકારી સૂત્રએ જણાવ્‍યું હતું કે, આમાંથી ૯૦ ટકા કે તેથી વધુ નોકરીઓ અથવા ખાલી જગ્‍યાઓ ગ્રુપ સી કેટેગરીમાં છે જેમાં કારકુન, પટાવાળા અને અર્ધ-કુશળ કામદારોનો સમાવેશ થાય છે. નવા ગ્રુપ સીના કર્મચારીને સરકારને દર મહિને લગભગ રૂ. ૪૦,૦૦૦નો ખર્ચ થાય છે.

સરકારના સૂત્રોએ જણાવ્‍યું હતું કે ૧૮ મહિનાના ટૂંકા ગાળામાં આટલા મોટા પાયે ભરતી કરવી સરળ નથી, પરંતુ મોટી પડકાર તાલીમ અને ઇન્‍ડક્‍શન અને ભરતી પછી પ્રમોશનનો હશે. આવી એકપક્ષીય ભરતીનો અર્થ એ થશે કે આ તમામ કર્મચારીઓ એકસાથે પ્રમોશન માટે પાત્ર હશે,ૅ એક સૂત્રએ જણાવ્‍યું હતું.

સત્તાવાર સરકારી ડેટાનું વિશ્‍લેષણ દર્શાવે છે કે માર્ચ ૧, ૨૦૨૦ સુધીમાં, ૭૭ મંત્રાલયો/વિભાગોમાં ૮.૭૨ લાખ જગ્‍યાઓ ખાલી હતી. તેમાંથી, ૯૦ ટકા માત્ર પાંચ મંત્રાલયો અથવા વિભાગો સાથે સંબંધિત છે - સંરક્ષણ (નાગરિક), રેલવે, ગળહ બાબતો, પોસ્‍ટ અને મહેસૂલ. ૩૦ માર્ચ, ૨૦૨૦ ના રોજ લોકસભામાં કર્મચારી, જાહેર ફરિયાદ અને પેન્‍શન મંત્રાલયના રાજ્‍ય મંત્રી જીતેન્‍દ્ર સિંહ દ્વારા શેર કરવામાં આવેલ ડેટા દર્શાવે છે કે ૭૭ મંત્રાલયો/વિભાગોમાં ૩૧.૩૨ લાખ નિયમિત કર્મચારીઓ છે જ્‍યારે કુલ મંજૂર કરાયેલી ૪૦.૦૪ લાખ જગ્‍યાઓ છે. ૧ માર્ચ, ૨૦૨૦ ના રોજના કર્મચારીઓ સરકારી કર્મચારીઓ છે.

૭૭ મંત્રાલયો/વિભાગોમાં સૌથી વધુ ખાલી જગ્‍યાઓ - ૨.૪૭ લાખ ડિફેન્‍સ (સિવિલ)માં છે, ત્‍યારબાદ રેલ્‍વે (૨.૩૭ લાખ), હોમ અફેર્સ (૧.૨૮ લાખ), પોસ્‍ટ્‍સ (૯૦,૦૫૦) અને રેવન્‍યુ (૭૬,૩૨૭) છે.

ખાલી જગ્‍યાઓનું જૂથ-વાર વિશ્‍લેષણ દર્શાવે છે કે ૮.૭૨ લાખ ખાલી જગ્‍યાઓમાંથી, મહત્તમ ૭.૫૬ લાખ - અથવા ૮૬.૬૯ ટકા - ગ્રુપ-સી (નોન-ગેઝેટેડ) માં હતી. ગ્રુપ સીના કર્મચારીઓ નિરીક્ષક તેમજ ઓપરેશનલ કાર્યો કરે છે અને મંત્રાલયો અને -ાદેશિક સંસ્‍થાઓમાં કારકુની સહાય પૂરી પાડે છે. છઠ્ઠા પગાર પંચની ભલામણોને અનુસરીને, અગાઉની ગ્રુપ ડી પોસ્‍ટ્‍સ, જે નિયમિત ફરજો કરવા માટે હતી, તેને ગ્રુપ સીમાં મર્જ કરવામાં આવી છે.

ડેટા દર્શાવે છે કે રેલ્‍વેમાં ગ્રુપ સી (નોન-ગેઝેટેડ)ની મહત્તમ જગ્‍યાઓ ખાલી હતી. ડેટા દર્શાવે છે કે ગ્રુપ-બી (નોન-ગેઝેટેડ)માં ૭૮,૦૪૫ જગ્‍યાઓ ખાલી હતી અને તેમાંથી ૮૫ ટકા પાંચ વિભાગો - સંરક્ષણ (નાગરિક), મહેસૂલ, ગળહ બાબતો, ખાણ અને વિજ્ઞાન અને ટેકનોલોજીમાં હતી.

ગ્રૂપ એ પોસ્‍ટ્‍સમાં ખાલી જગ્‍યાઓની સંખ્‍યા, જે ૅમંત્રાલયો/વિભાગો અને પ્રાદેશિક સંસ્‍થાઓમાં ઉચ્‍ચ વહીવટી અને એક્‍ઝિકયુટિવ અને વરિષ્ઠ મેનેજમેન્‍ટ હોદ્દાઓ સાથે સંબંધિત છેૅ, માર્ચ ૧, ૨૦૨૦ ના રોજ ૨૧,૨૫૫ નોંધવામાં આવી હતી. ગ્રુપ એમાં મહત્તમ ખાલી જગ્‍યાઓ મહેસૂલ (૩,૯૭૩), ગળહ (૩,૮૯૦), સંરક્ષણ (સિવિલ) (૩,૪૮૦), ખાણ (૧,૬૧૧) અને રેલવે (૧,૦૬૯)ની હતી.

આ જાહેરાત એવા સમયે કરવામાં આવી છે જ્‍યારે શહેરી વિસ્‍તારોમાં યુવાનો (૧૫-૨૯ વર્ષની વયના) માટે બેરોજગારીનો દર છેલ્લા કેટલાક ક્‍વાર્ટરથી ૨૦ ટકાથી વધુ છે અને દેશભરમાં કોવિડ-૧૯ પ્રેરિત આર્થિક કટોકટીએ લાખો કામદારોને છોડી દીધા છે. નુકસાન પહોંચાડ્‍યું છે.

જ્‍યારે વર્ષોથી ખાલી જગ્‍યાઓની સંખ્‍યામાં વધારો થયો છે, ત્‍યારે ભરતીની ગતિ તેજી થઈ નથી. મંત્રી જિતેન્‍દ્ર સિંહ દ્વારા શેર કરવામાં આવેલી માહિતી અનુસાર, સ્‍ટાફ સિલેક્‍શન કમિશન (SSC) અને યુનિયન પબ્‍લિક સર્વિસ કમિશન (UPSC) એ ૨૦૧૭-૧૮ અને ૨૦૨૧-૨૨ વચ્‍ચેના પાંચ વર્ષમાં અનુક્રમે ૧,૮૫,૭૩૪ અને ૨૭,૭૬૪ પોસ્‍ટની જાહેરાત કરી. ૧,૭૪,૭૪૪ અને ૨૪,૮૩૬ ઉમેદવારોની ભરતી કરવામાં આવી.