Gujarati News

Gujarati News

News of Tuesday, 16th August 2022

આઝાદી પહેલ અંગ્રેજોની શાન ગણાતી ઘણી કંપનીઓ આજે ભારતીય પાસે : ઉદ્યોગપતિઓએ તેમનો ધંધો વિસ્તાર્યો

“રોયલ એનફીલ્ડ”થી લઈ “ધ ઇસ્ટ ઇન્ડિયા કંપની” સુધીની મોટી મોટી કંપની આજે ભારતીયનાં હસ્તકમાં

નવી દિલ્લી : ગતમી 15મી ઓગસ્ટે ભારતે પોતાનો 76મો સ્વતંત્રતા દિવસ મનાવ્યો હતો, અને બ્રિટનની ગુલામીમાંથી આઝાદીનાં  75 વર્ષ પૂર્ણ થયા છે. ત્યારે 1947માં ભલે ભારતને આઝાદી મળી હોય, પરંતુ આ પછી પણ ભારતમાં લાંબા સમય સુધી બિઝનેસમાં બ્રિટિશ કંપનીઓનો દબદબો રહ્યો. તે સમયે ટાટા, બિરલા, ગોદરેજ જેવા ભારતીય બિઝનેસ હાઉસ વિવિધ ક્ષેત્રોમાં ટોચ પર હતા, પરંતુ મોટા ભાગના ક્ષેત્રોમાં બ્રિટિશ બ્રાન્ડ્સનો દબદબો હતો. ધીમે ધીમે ભારતીય ઉદ્યોગપતિઓ અને કંપનીઓએ તેમનો ધંધો વિસ્તાર્યો. આજે સ્થિતિ એ છે કે આવી અનેક જાણીતી બ્રાન્ડ્સને ભારતીય કંપનીઓએ ખરીદી છે, જે એક સમયે બ્રિટિશ ગૌરવનું પ્રતીક ગણાતી હતી.

રોયલ એનફીલ્ડ (Royal Enfield)
રોયલ એનફિલ્ડ એ બ્રિટીશ મોટરસાયકલિંગની આઇકોનિક બ્રાન્ડ છે. યુકેના Redditch સ્થિત The Enfield Cycle Company Ltd રોયલ એનફિલ્ડ બ્રાન્ડ નેમ હેઠળ 1901માં કામગીરી શરૂ કરી હતી. સ્વતંત્રતા પછી ઘણા દાયકાઓ સુધી આ બ્રાન્ડ બ્રિટીશ રહી. 1994માં તેને ભારતીય ઓટોમોબાઇલ કંપની આઇશર મોટર્સે ખરીદી હતી. આજે ક્લાસિક બાઇક સેગમેન્ટમાં રોયલ એનફિલ્ડનો દબદબો છે. આ બ્રાન્ડ ક્લાસિક બાઇક માર્કેટ પર રાજ કરે છે, ખાસ કરીને ભારતમાં.

Jaguar Land Rover
આ લક્ઝરી કાર કંપની એક સમયે વિશ્વમાં બ્રિટિશ પ્રાઇડની પ્રતિનિધિ કરતી હતી. બાદમાં તેને અમેરિકન કંપની ફોર્ડ મોટર્સે ખરીદી લીધી હતી. ફોર્ડ મોટર્સ તમામ પ્રયત્નો છતાં જગુઆર લેન્ડ રોવરના વેચાણમાં સુધારો કરી શકી નથી. આખરે ફોર્ડ હારી ગયો અને 2008માં તેને વેચવાનો નિર્ણય કર્યો અને તે ભારતીય કંપની ટાટા મોટર્સ લિમિટેડ પાસે આવી. જેગુઆર લેન્ડ રોવરનું નસીબ તેમના હાથમાં આવતાની સાથે જ ચમક્યું. ટાટાએ ડિઝાઇન અને નવીનતા પર ઘણું રોકાણ કર્યું છે. જેના કારણે જગુઆર લેન્ડ રોવર માત્ર યુકેની જ નહીં પરંતુ ગ્લોબલ માર્કેટમાં પણ ટોપ લક્ઝરી કાર કંપનીઓમાંની એક બની ગઇ હતી.

Tetley Tea
આજે ભલે ભારત પાસે ચા વગર સવાર નથી, પરંતુ તેનો ઇતિહાસ બહુ જૂનો નથી. બ્રિટિશરો ભારતમાં ચા લાવ્યા હતા અને તેઓએ તેમાંથી મોટી કમાણી પણ કરી હતી. ટેટલી ટી એ વિશ્વની સૌથી વધુ વેચાતી બ્રિટીશ ચા બ્રાન્ડ છે. હાલ તે ટાટા ગ્રુપનો પણ એક ભાગ છે. લગભગ 200 વર્ષ જૂની આ કંપની ટાટા કંઝ્યુમર પ્રોડક્ટ્સ લિમિટેડ પાસે આવી ગઈ છે. ત્યારથી તે બ્રિટિશ બ્રાન્ડ ભારતીય કંપનીનો ભાગ છે. તે યુકે તેમજ કેનેડામાં સૌથી વધુ વેચાતી ચાની બ્રાન્ડ છે.

ધ ઇસ્ટ ઇન્ડિયા કંપની (The East India Company)
આ કંપનીનું નામ કોણ નહી જાણતું હોય? 1857 સુધી ભારત પર આ કંપનીનો કબજો હતો, ઇતિહાસમાં કંપની ના પાઠ ભણાવવામાં આવે છે. એક સમયે આ કંપની એગ્રીથી લઈને માઈનિંગ અને રેલવે સુધીના તમામ કામ કરતી હતી. ભારતીય મૂળના બિઝનેસમેન સંજીવ મહેતાએ તેને ખરીદ્યા બાદ ઇ-કોમર્સ પ્લેટફોર્મ બનાવ્યું હતું. હાલ આ કંપની ચા, કોફી, ચોકલેટ વગેરેનું ઓનલાઇન વેચાણ કરે છે.

Hamleys
આ બ્રાન્ડને વિશ્વભરમાં પ્રીમિયમ રમકડાંનું સિમ્બોલ માનવામાં આવે છે. આ કંપનીનો ભારત સહિત અમેરિકા, બ્રિટન, ચીન જેવા મોટા બજારોમાં ઘણો બિઝનેસ છે. મુકેશ અંબાણીની કંપની રિલાયન્સ ઇન્ડસ્ટ્રીઝ લિમિટેડ, જે સૌથી ધનિક ભારતીય છે, તેને 2019 માં ખરીદી હતી. હાલમાં હેમ્લીઝના વિશ્વભરમાં ૨૦૦ થી વધુ રિટેલ સ્ટોર્સ છે. તે ઘણા દેશોની સૌથી મોટી રમકડાની કંપની છે. રિલાયન્સ તેને વૈશ્વિક સ્તરે નંબર વન બનાવવાના લક્ષ્‍ય સાથે આગળ વધી રહી છે.

Diligenta
ટાટા ગ્રુપ વિશે એવું કહેવામાં આવે છે કે સ્વતંત્ર ભારતમાં તે Reverse Colonialism નો સમયગાળો લાવ્યા હતા. ટાટાએ ઘણી વિદેશી કંપનીઓ, ખાસ કરીને બ્રિટીશ બ્રાન્ડ્સને ખરીદી છે. બ્રિટિશ આઈટી કંપની Diligenta પણ આ એક ભાગ છે. તેને ટાટા ગ્રુપની આઈટી કંપની ટીસીએસએ ખરીધી છે. ટીસીએસ ભારતની સૌથી મોટી આઇટી કંપની છે અને બીજી સૌથી મોટી લિસ્ટેડ કંપની છે. Diligenta ટીસીએસની પેટાકંપની તરીકે કામ કરે છે. કંપની અમેરિકા અને યુરોપિયન દેશોમાં રિટેલ, ફાઇનાન્સ, બેન્કિંગ જેવા ક્ષેત્રોને આઇટી સેવાઓ પૂરી પાડે છે.

કોરસ ગ્રુપ(Corus Group)
ટાટાની શોપિંગ લિસ્ટમાં આ અત્યાર સુધીની ત્રીજી સૌથી મોટી બ્રિટિશ બ્રાન્ડ છે. કોરસ ગ્રુપ દુનિયાભરના સ્ટીલ માર્કેટમાં બ્રિટિશ ધ્વજ ફરકાવતો હતો. બ્રિટનની સૌથી મોટી સ્ટીલ કંપની ટાટા ગ્રુપની ટાટા સ્ટીલ લિમિટેડે 2007માં ખરીદી હતી. તે હવે ટાટા સ્ટીલ યુરોપ તરીકે ઓળખાય છે. તેની ખરીદી સાથે જ ટાટાએ યુરોપના સ્ટીલ માર્કેટમાં પ્રવેશ કર્યો હતો.

ઓપ્ટારે(Optare)
આ બ્રાન્ડ હાલમાં ભારતીય ઓટો કંપની અશોક લેલેન્ડનો ભાગ છે. કંપની સિંગલ-ડેકર, ડબલ ડેકર, ટૂરિસ્ટ, લક્ઝરી અને ઇલેક્ટ્રિક બસોનું ઉત્પાદન કરે છે. તે યુરોપની સૌથી વધુ વેચાતી બસ બ્રાન્ડ્સમાંની એક છે. આ કંપની ઇલેક્ટ્રિક બસો બનાવવામાં પણ ટોચ પર છે.

BSA મોટરસાયકલ
ભારતના ક્લાસિક બાઇક બજારમાં ભૂતકાળમાં ઘણા ફેરફારો થયા હતા. આ સેગમેન્ટની ડિમાન્ડ અને સંભાવનાઓને જોતા ઓટો કંપની મહિન્દ્રા એન્ડ મહિન્દ્રાએ ઘણી તૈયારીઓ કરી છે. મહિન્દ્રા ગ્રુપના ક્લાસિક લિજેન્ડે તેની શરૂઆત 2016 માં બીએસએ મોટરસાયકલોની ખરીદીથી કરી હતી. આ બ્રાન્ડની માલિકી એક સમયે બ્રિટનના ટોચના બિઝનેસ હાઉસ પૈકીના એક બર્મિંગહામ સ્મોલ આર્મ્સ કંપની પાસે હતી. નાદાર થયા પછી તેને ક્લાસિક લિજેન્ડે અધિગ્રહણ કર્યું. આ બ્રાન્ડ તાજેતરમાં જ BSA Goldstar 650 ના લોન્ચિંગ સાથે પરત ફરી છે.

Imperial Energy
બ્રિટનની આ પેટ્રોલિયમ અને ગેસ કંપનીને સરકારી માલિકીની ઓએનજીસીએ ખરીદી છે. આ કંપની રશિયા, યુકે અને અન્ય યુરોપિયન દેશોમાં કામ કરે છે. સાઈબિરિયા ક્ષેત્રની સૌથી મોટી ક્રૂડ ઓઈલ કંપની માનવામાં આવે છે. કંપની સાઇબેરિયામાં તેના કુવાઓમાંથી ઘણા દેશોમાં તેલ અને ગેસની નિકાસ કરે છે.

(9:47 pm IST)