આફ્રિકાના ઘણા એવા દેશો છે જયાં દર ત્રીજી કે પાંચમી દુકાન ગુજરાતીની છે, જો ગુજરાતી ખરીદી કરવા જાય તો આફ્રિકન લોકો પણ તમારી સાથે ગુજરાતીમાં વાત કરશે. સવારના ગાઠિયા જોતા હશે તો આફ્રિકન માણસ શુદ્ધ ગુજરાતીમાં તમને પૂછે કે ફાફડા આપું કે વણેલા આપું. ભારતના ઘણા બધા લોકો આફ્રિકન દેશોના રાજકારણી રહી ચૂક્યા છે. ભારતના લોકોની આફ્રીકામાં ઓછી વસતી ધરાવે છે પણ ધંધાકીય અને રાજકીય રીતે નોંધપાત્ર નામના ધરાવે છે અને કરોડો અબજો નો વેપાર કરે છે.
ભીમજી દેપર શાહ, બીડકો ગ્રુપ ઓફ કંપની - કેન્યાઃ યુએસ $ ૧.૬ બિલિયન એટલે કે ૧૩,૩૬૫ કરોડ રૂપિયા (૨૦૧૪માં)
ભીમજી દેપર શાહ કેન્યાના ઉદ્યોગસાહસિક છે. તે BIDCO ગ્રૂપ ઓફ કંપનીઝના સ્થાપક અને ભીમજીના પુત્ર વિમલ શાહ કંપનીના વર્તમાન CEO છે, જે કેન્યા સ્થિત, ૧૩ આફ્રિકન દેશોમાં વ્યવસાયો ધરાવતું જૂથ છે. તેમનો જન્મ ૧૯૩૧માં ઇજિપ્તના કૈરોમાં થયો હતો. તેઓ ન્યારીમાં સ્થાયી થયા હતા અને શહેરમાં પેટ્રોલ પંપ ખોલ્યો હતો. ૧૯૭૦ માં, તેમણે બિડકો ઇન્ડસ્ટ્રીઝ લિમિટેડ, એક કપડા ઉત્પાદન વ્યવસાય શરૂ કર્યો. ૧૯૮૫માં, કંપનીએ સાબુ ઉત્પાદન તરફ વળ્યા. ૧૯૯૧ માં, બિડકોએ થિકામાં ખાદ્ય તેલ ઉત્પાદન પ્લાન્ટ ખોલ્યો, અને તેનું આંતરરાષ્ટ્રીય મુખ્ય મથક કેન્યાની રાજધાની નૈરોબીના ઉત્તરપૂર્વમાં આવેલા શહેરમાં ખસેડ્યું. નવેમ્બર ૨૦૧૪ સુધીમાં, ઔદ્યોગિક સમૂહ સાબુ, ડિટર્જન્ટ અને બેકિંગ પાવડરનું અગ્રણી ઉત્પાદક છે, જેની વાર્ષિક કુલ આવક યુએસ $૫૦૦ મિલિયનથી વધુ છે. ફોર્બ્સ દ્વારા કેન્યામાં આફ્રિકાના સૌથી ધનિકોની વાર્ષિક રેન્કિંગ મુજબ ભીમજી દેપર શાહ કેન્યાના સૌથી ધનિક વ્યક્તિ છે સાથે સમગ્ર આફ્રિકાના ૩૧મા સૌથી ધનિક વ્યક્તિ છે.
સુધીર રૂપારેલીયા, રૂપારેલીયા ગ્રુપ ઓફ કંપની - કેન્યાઃ યુએસ $૧.૧ બિલિયન એટલે કે ૮,૯૦૦ કરોડ રૂપિયા
સુધીર રૂપારેલિયાનો (જન્મ ૧૭ જાન્યુઆરી ૧૯૫૬) યુગાન્ડાના પヘમિી પ્રદેશના કબાટોરો, કાસેસ જિલ્લામાં એક ઉચ્ચ-મધ્યમ-વર્ગના ભારતીય ગુજરાતી પરિવારમાં થયો હતો. રૂપરેલિયા પરિવાર ૧૯૮૫માં યુગાન્ડા પરત ફર્યા, જેમાં સુપરમાર્કેટ, ફેક્ટરીઓ અને કસાઈઓમાં કામ કરવા સહિતની કેટલીક સામાન્ય નોકરીઓમાંથી US$૨૫,૦૦૦ની કમાણી થઈ. રૂપારેલિયાએ કેન્યાથી આયાત કરેલ બીયર અને સ્પિરિટનું વેચાણ શરૂ કર્યું. ૧૯૮૯ માં, દારૂના સ્થાનિક ઉદ્યોગને પ્રોત્સાહિત કરવા માટે બીયરની આયાત પર પ્રતિબંધ મૂકવામાં આવ્યો હતો અને તેને સમજાયું કે તે બીયર બનાવી શકતા નથી. પરંતુ તેમના ગ્રાહકો, જેઓ મુખ્યત્વે વિદેશી હતા, તેમને વિદેશી ચલણમાં ચૂકવણી કરતા હોવાથી, તેમણે યુગાન્ડામાં પ્રથમ ક્રેન ફોરેક્સ બ્યુરો શરૂ કર્યો. તેના નફા સાથે, રૂપારેલીયાએ ૧૯૯૫માં ક્રેન બેંકની રચના સહિત અન્ય વ્યવસાયોમાં ઝંપલાવ્યું. તેમનું રોકાણ મુખ્યત્વે બેન્કિંગ, વીમા, શિક્ષણ, મિડિયા, રિયલ એસ્ટેટ, ફલોરીકલ્ચર, હોટેલ્સ અને રિસોર્ટના ક્ષેત્રોમાં છે. ૨૦૦૭માં, યુગાન્ડાના આર્થિક વિકાસમાં તેમના યોગદાનને માન્યતા આપવા બદલ રૂપરેલિયાને યુગાન્ડા પેન્ટેકોસ્ટલ યુનિવર્સિટી દ્વારા વ્યવસાયમાં માનદ ડોક્ટર ઓફ લોઝની પદવી એનાયત કરવામાં આવી હતી. ૨૦૧૯ માં ફોર્બ્સ અનુસાર, રૂપારેલિયા યુગાન્ડામાં સૌથી ધનિક વ્યક્તિ હતી, જેની અંદાજિત નેટવર્થ US$ ૧.૧ બિલિયન હતી.
નરેન્દ્ર રાવલ, દેવકી ગ્રુપ ઓફ કંપની - કેન્યાઃ યુએસ $ ૬૫૦ Million એટલે કે ૫,૨૬૫
કરોડ રૂપિયા
નરેન્દ્ર રાવલનો જન્મ ગુજરાતના મોરબી પાસે સિરકા ગામમાં લગભગ ૧૯૬૨માં થયો હતો. તેઓ ૧૧ વર્ષની ઉંમરે કેન્યામાં હિન્દુ સંપ્રદાયના મંદિરમાં બ્રાહ્મણ સહાયક પૂજારી બન્યા હતા. કિશોર વયે, રાવલ વિક્ટોરિયા તળાવના કિનારે, કેન્યાના પヘમિ ભાગમાં, કિસુમુમાં એક મંદિરમાં સહાયક પૂજારી તરીકે કામ કરવા કેન્યા આવ્યો હતા. ૧૯૮૬માં, તેણે એક કેન્યાનીસ્ત્રી સાથે લગ્ન કર્યા અને તેની પત્ની સાથે નૈરોબીમાં ખુલ્લા બજારમાં (ગીકોમ્બા) શરૂ કરીને બાંધકામ સામગ્રીનો ધંધો શરૂ કર્યો. આગામી ૩૫ વર્ષોમાં, ૧૯૮૬થી શરૂ કરીને, રાવલે કેન્યામાં વિવિધ સ્થળોએ બાંધકામ સામગ્રીનું ઉત્પાદન કરતી કંપનીઓનું ઔદ્યોગિક સામ્રાજય ઊભું કરી દીધું હતું અને પડોશી યુગાન્ડામાં અને કોંગોમાં પેટા કંપનીઓનું વિસ્તરણ કર્યું હતું. એપ્રિલ ૨૦૨૧ સુધીમાં, દેવકી ગ્રૂપ ઓફ કંપનીઝ કે જેની તેમણે સ્થાપના કરી હતી તેની મેન્યુફેક્ચરિંગ આવક વાર્ષિક US$૬૫૦ મિલિયનથી વધુ છે. તેમની વ્યક્તિગત નેટવર્થ US$૫૦૦ મિલિલયનથી વધુ હોવાનો અંદાજ છે. દેવકી ગ્રુપ એપ્રિલ ૨૦૨૧ સુધીમાં ૬,૫૦૦ થી વધુ લોકોને રોજગારી આપે છે. દેવકી ગ્રૂપની કંપનીઓ સ્ટીલ, એલ્યુમિનિયમ અને સિમેન્ટનું ઉત્પાદન કરે છે. એક કંપની ઉડ્ડયન ક્ષેત્રે છે. દેવકી ગ્રૂપ યુગાન્ડાના સરહદી શહેર ટોરોરોમાં સિમેન્ટ ઉત્પાદનનું કારખાનું પણ ધરાવે છે. ૧. દેવકી સ્ટીલ મિલ્સ લિમિટેડ, ૨. માયશા મબાતી મિલ્સ લિમિટેડ, ૩. નેશનલ સિમેન્ટ કંપની લિમિટેડ, ૪. મૈશા પેકેજિંગ કંપની લિમિટેડ, ૫. નોર્થવુડ એવિએશન અને ૬. સિમ્બા સિમેન્ટ યુગાન્ડા. ૨૦૧૫ સુધી તેમની પાસે US$૬૫૦ મિલિયનની નેટવર્થ હોવાનો અંદાજ છે અને ૨૦૧૫ની ફોર્બ્સની કેન્યામાં આફ્રિકાના સૌથી ધનિકોની યાદીના આધારે તે ૪૬મા ક્રમે સૌથી ધનાઢ્ય આફ્રિકન અને બીજા ક્રમના સૌથી ધનિક કેન્યામાં છે. નરેન્દ્ર રાવલ કન્યાના રાષ્ટ્રપતિના ખાસ અંગત ગણાય છે
સુનીલ વાસવાણી, સ્ટેલિયન ગ્રુપ, નાઈજીરીયા (હાલ દુબઈથી કામ કરે છે): યુએસ $ ૧.૬ બિલિયન એટલે કે ૧૩,૩૬૫ કરોડ રૂપિયા
સુનીલ વાસવાણી (જન્મ ૧૧ જુલાઈ ૧૯૬૩) ભારતીય મૂળના નાઈજિરિયન અબજોપતિ ઉદ્યોગપતિ છે, અને સ્ટેલિયન ગ્રુપના અધ્યક્ષ છે; કાર, કોમોડિટીઝ, ફૂડ, સ્ટીલ મેન્યુફેક્ચરિંગ, પ્લાસ્ટિક, પેકેજિંગ, પેટ્રોકેમિકલ્સ, પોર્ટ ઓપરેશન્સ અને ટેક્નોલોજીમાં વૈવિધ્યસભર વ્યવસાય ધરાવતી દુબઈ-મુખ્યમથક ધરાવતી કંપની. આ જૂથ સમગ્ર એશિયા, મધ્ય પૂર્વ અને આફ્રિકામાં કાર્યરત છે. જાન્યુઆરી ૨૦૨૧ સુધીમાં, તેમની નેટવર્થ US$ ૧.૬ બિલિયન હોવાનો અંદાજ હતો. દુબઈનું-મુખ્યમથકવાળા સ્ટેલિયન ગ્રૂપ, જેનું નામ તેના મનપસંદ પ્રાણીના નામ પરથી રાખવામાં આવ્યું છે, તેને આફ્રિકામાંથી તેની $૩.૭ બિલિયનની મોટાભાગની આવક મળે છે. નિસાન, ફોક્સવેગન, ઓડી અને પોર્શે સહિત કોમોડિટી ટ્રેડિંગ, ફ્રોઝન ફૂડ્સ, ઓટો એસેમ્બલી અને ડીલરશીપનો ધરાવે છે. વાસવાણીનો જન્મ જયપુરમાં થયો હતો, સુંદર વાસવાણીનો પુત્ર, નાઈજીરીયામાં ઉછર્યો હતો અને તેનું શિક્ષણ લંડનમાં થયું હતું. ૨૦૧૫ અને ૨૦૧૬ માં ફોર્બ્સ મિડલ ઈસ્ટ ટોપ ઈન્ડિયન લીડર્સ ઇન ધ આરબ વર્લ્ડે દ્વારા તેમને નંબર ૧ ક્રમ આપવામાં આવ્યો હતો. તે દુબઈના ટોની અમીરાત હિલ્સમાં એક ભવ્ય હવેલીમાં રહે છે, જેમાં ઇન્ડોર એવરી, નાઈટ ક્લબ, ઓટોમેટિક કાર વોશ અને કેસિનોનો સમાવેશ થાય છે. વાસવાણીએ જયારે તેઓ ૨૧ વર્ષના હતા ત્યારે તેમના પિતા પાસેથી નાઈજિરિયન વેપારનો વ્યવસાય સંભાળી લીધો હતો. ૨૦૦૩માં, વાસવાણી કથિત ટેક્સ ચોરી માટે સરકાર સાથેના કાનૂની વિવાદોને પગલે UAE ગયા, જેના કારણે તેમને દેશનિકાલ કરવામાં આવ્યો હતો. પણ તપાસમાં કોઈ ગેરરીતિ મળી ન હતી, અને વાસવાણી પરિવારને નાઇજિરિયા પાછા ફરવાની મંજૂરી આપવામાં આવી હતી.
મોહમ્મદ દેવજી, મોહમ્મદ એન્ટરપ્રાઇઝ - તાંઝાનિયા યુએસ $૧.૫ બિલિયન એટલે કે ૧૨,૦૦૦ કરોડ રૂપિયા
મોહમ્મદ ગુલામબ્બાસ દેવજી (જન્મ ૮ મે ૧૯૭૫) તાંઝાનિયાના અબજોપતિ ઉદ્યોગપતિ અને ભૂતપૂર્વ રાજકારણી છે. તે MeTL ગ્રુપના માલિક છે, જે ૧૯૭૦ના દાયકામાં તેમના પિતા દ્વારા સ્થપાયેલ તાંઝાનિયન ગ્રુપ છે. દેવજીએ ૨૦૦૫ થી ૨૦૧૫ દરમિયાન ચામા ચા માપિન્ડુઝી (CCM) માટે તાંઝાનિયન સંસદના સભ્ય તરીકે (ચૂંટણીમાં તેઓ ૯૦% મતોથી જીત્યા હતા) તેમના વતન સિંગિડા માટે સેવા આપી હતી. ઓક્ટોબર ૨૦૨૨ સુધીમાં, દેવજીની અંદાજિત નેટવર્થ US$૧.૫ બિલિયન છે, આફ્રિકાના ૧૭મા સૌથી ધનિક વ્યક્તિ અને સૌથી યુવા અબજોપતિ. ૨૦૧૩માં ફોર્બ્સ મેગેઝિનના કવર ઉપર આવનાર મોહમ્મદ દેવજી પ્રથમ તાંઝાનિયન નાગરિક હતા.
METL પૂર્વ, દક્ષિણ અને મધ્ય આફ્રિકામાં કાપડ ઉત્પાદન, ફલોર મિલ, પીણાં અને ખાદ્ય તેલમાં વેપારી હિત ધરાવે છે.
METL ઓછામાં ઓછા છ આફ્રિકન દેશોમાં કાર્ય કરે છે અને તે બીજા કેટલાક દેશોમાં વિસ્તરણ કરવાની મહત્વાકાંક્ષા ધરાવે છે.
તાંઝાનિયાના એકમાત્ર અબજોપતિ દેવજીએ ૨૦૧૬માં ગીવિંગ પ્લેજ પર હસ્તાક્ષર કર્યા હતા, જેમાં ઓછામાં ઓછી અડધી સંપત્તિ પરોપકારી કાર્યોમાં દાન કરવાનું વચન આપ્યું હતું. દેવજીનું ઓક્ટોબર ૨૦૧૮માં દાર એસ સલામ, તાન્ઝાનિયામાં બંદૂકની અણી પર અપહરણ કરવામાં આવ્યું હતું અને નવ દિવસ પછી તેને છોડવામાં આવ્યો હતો.
સુભાષ પટેલ, મોતીસુન ગ્રુપ - તાન્ઝાનિયા.
મોતીસુન ગ્રૂપ તાંઝાનિયામાં સ્થિત એક વૈવિધ્યસભર વ્યાપારી જૂથ છે.
ગ્રૂપના સ્થાપક અને ચેરમેન શ્રી સુભાષ પટેલે ૧૯૯૨ માં દાર-એસ-સલામમાં ઇન્ડક્શન ફર્નેસ અને રોલિંગ મિલ સાથે તેમનો વ્યવસાય શરૂ કર્યો હતો અને બે દાયકાના ગાળામાં તેમણે ૧૫ થી વધુ વિવિધ કંપનીઓ બનાવી અને સ્ટીલ, ખાણકામ, સિમેન્ટ, પ્લાસ્ટિક, પેઇન્ટ, એફએમસીજી, ફૂડ પ્રોસેસિંગ, હોસ્પિટાલિટી, બાંધકામ અને કેબલમાં કરોડો ડોલરનું રોકાણ કર્યું છે. તેમણે તાંઝાનિયા, ઝામ્બિયા, યુગાન્ડા, ઘાના, મોઝામ્બિકમાં જૂથના રોકાણ અને વિસ્તરણનું કર્યું હતું. તેઓ સામાજિક અને સેવાકીય પ્રવૃત્તિઓમાં સક્રિયપણે જોડાયેલા હતા. આજે MMI સ્ટીલ મિલ્સ વર્ષમાં ૨૦૦,૦૦૦ MT કરતાં વધુ સ્ટીલનું ઉત્પાદન કરે છે. જો કે, જૂથ દ્વારા ઉત્પાદિત ઘણા ઉત્પાદનોમાંથી સ્ટીલ માત્ર એક છે. તે સાયોના બ્રાન્ડ હેઠળ વેચાતા પેઇન્ટ, પાઇપ, પીણા અને રસ તેમજ તમામ પ્રકારના કેબલિંગ અને પ્લાસ્ટિક ઉત્પાદનોનું ઉત્પાદન પણ કરે છે, તેને સમગ્ર તાંઝાનિયામાં વેચાણ કરે છે અને તમામ આફ્રિકન બજારોમાં નિકાસ કરે છે. તે તેમાંથી કેટલાક બજારોમાં સ્થાનિક રીતે ઉત્પાદન કરે છે. તાજેતરમાં જ, મોતીસુન ગ્રૂપ હોસ્પિટાલિટી, હોટેલ્સ, રિસોર્ટ્સ અને રિયલ એસ્ટેટમાં વૈવિધ્ય આવ્યું છે. પોતાનું લોજિસ્ટિક્સ અને સપ્લાય ચેઇન છે.
રીઝવાન આશિક આડતીયા, COGEF ગ્રુપ - મોઝામ્બિક
આશરે ૩૨ વર્ષ પહેલા શ્રી આશિક અડતિયા દ્વારા કિન્શાસા, કોંગોમાં COGEFની સ્થાપના કરવામાં આવી હતી. ૧૯૮૬માં શરૂ થયેલો નાનો કરિયાણાનો છૂટક અને જથ્થાબંધ વેપાર હવે ૯ આફ્રિકન દેશોમાં ફેલાયેલો છે જે લાખો ગ્રાહકોને પોતાની સેવા આપે છે. ૧૦૦૦ માઈલની યાત્રા નાના પગલાથી શરૂ થાય છે. મોઝામ્બિકમાં, જૂથની પ્રથમ કંપની ૨૦૦૪ માં બનાવવામાં આવી હતી, આજે આફ્રિકામાં COGEF ગ્રુપમાં લગભગ ૪,૨૦૦ કર્મચારીઓ કામ કરે છે, COGEF, RECHEIO, A-ONE DISTRIBUTORS LDA, SUPER MAXI, MEGA અને JUMBO CITY ના બ્રાન્ડ નામ હેઠળ ૩૫ કેશ એન્ડ કેરી અને સુપર માર્કેટ, ૧૯૦ દુકાનો, ૭ ફર્નિચર શોરૂમ, ૪ ફેક્ટરી ધરાવે છે.
પોતાની સફર વિશે વાત કરતાં, આ ઈસ્માઈલી ખોજા બિઝનેસમેને કહ્યું કે તે ૧૯૮૬માં ૧૬ વર્ષની ઉંમરે સૌપ્રથમવાર કોંગો સ્થળાંતર થયો હતો. હું એક કિશોર હતો, જેમાં વિચારો હતા, પણ શંકાઓ હતી. હું પહેલેથી જ પોરબંદરમાં કામ કરતો હતો, પરંતુ મારા મોટા ભાઈ, જે કોંગોમાં રહેતા હતા, તેમણે સારા ભવિષ્યનું વચન આપ્યું અને મને ત્યાં બોલાવ્યો. દસમા ધોરણમાં નાપાસ થયા પછી મેં ક્યારેય મારું શિક્ષણ પૂરું કર્યું નથી અને તેથી આજે ઔપચારિક અને અનૌપચારિક શિક્ષણ પર ખૂબ ભાર મૂક્યો છે. જયારે હું કોંગો આવ્યો ત્યારે મારા ખિસ્સામાં ૨૦૦ રૂપિયા હતા,ે તેમણે કહ્યું. કેન્યા, તાન્ઝાનિયા, યુગાન્ડા, ઝામ્બિયા, રવાન્ડા, કોંગો, બુરૂન્ડી અને મેડાગાસ્કર જેવા ૧૦ આફ્રિકન દેશોમાં ફેલાયેલા રૂ. ૨,૦૦૦ કરોડના COGEF ગ્રુપના અધ્યક્ષ, અદાતિયાનું ફાઉન્ડેશન - રિઝવાન અડાતિયા ફાઉન્ડેશન (RAF) - વિકાસલક્ષી પ્રોજેક્ટ્સ પર વાર્ષિક નોંધપાત્ર રકમ આફ્રિકન દેશો અને ભારતમાં ખર્ચે છે.
મનુ ચંદરિયા, કોમક્રાફટ ગ્રુપ ઓફ કંપનીઝ - કેન્યા
મણિલાલ પ્રેમચંદ ચંદરિયા (જન્મ ૧ માર્ચ ૧૯૨૯) ભારતીય મૂળના કેન્યાના ઉદ્યોગપતિ છે જેનો જન્મ નૈરોબીમાં થયો હતો. તેઓ કોમક્રાફટ ગ્રૂપ ઓફ કંપનીઝના સભ્ય છે, એક અબજ ડોલરનું એન્ટરપ્રાઇઝ કે જે ૪૦ થી વધુ દેશોમાં હાજરી ધરાવે છે, અને પૂર્વ આફ્રિકન અનેક અગ્રણી કંપનીઓના બોર્ડમાં છે. તેમણે તેમના ઉદ્યોગસાહસિક પ્રયાસોને માન્યતા આપીને પૂર્વ આફ્રિકામાં અને આંતરરાષ્ટ્રીય સ્તરે અનેક પુરસ્કારો જીત્યા છે અને તેઓ એક જાણીતા પરોપકારી પણ છે. ૨૦૦૩ માં, ચંદરિયાને રાણી એલિઝાબેથ II દ્વારા ઓર્ડર ઓફ ધ બ્રિટિશ એમ્પાયર (OBE) એનાયત કરવામાં આવ્યો હતો. તે જ વર્ષના ડિસેમ્બરમાં, તેમને કેન્યાના સર્વોચ્ચ નાગરિક સન્માનમાંના એક, ભૂતપૂર્વ પ્રમુખ મ્વાઈ કિબાકી દ્વારા એલ્ડર ઓફ ધ બર્નિંગ સ્પીયર એનાયત કરવામાં આવ્યો હતો. તેમને કેન્યાના અગ્રણી ઉદ્યોગપતિઓમાંના એકે તરીકે બિરદાવવામાં આવ્યા છે. તેઓ સ્ટીલ અને એલ્યુમિનિયમ ઉદ્યોગમાં છે. લગભગ વીસ વર્ષ પછી $૨.૫ બિલિયન કોમક્રાફટ ગ્રૂપનં્ વિસ્તરણ ઇથોપિયા, નાઇજીરીયા, કોંગો, ભારત, ઝામ્બિયા અને અન્ય સ્થળોએ થયું હતું.
મયુર માધવાણી, માધવાણી ગ્રુપ - યુકે/યુગાન્ડા
મયુરભાઈ માધવાણી (જુના જમાનાની અભિનેત્રી મુમતાઝના પતિ અને અભિનેતા ફિરોઝ ખાનના વેવાઈ) યુગાન્ડાના ઉદ્યોગપતિ અને ઉદ્યોગસાહસિક છે, અને માધવાણી ગ્રુપ ઓફ કંપનીઝના મેનેજિંગ ડિરેક્ટર છે, જે આફ્રિકન દેશના સૌથી મોટા સમૂહમાંના એક છે. તેમના પરિવારના મૂળ ભારતમાં છે, પરંતુ વંશીય સફાઇ અભિયાનના ભાગરૂપે સરમુખત્યાર ઇદી અમીન દ્વારા ૧૯૭૦ના દાયકામાં યુગાન્ડામાંથી તેમને હાંકી કાઢવામાં આવ્યા હતા. તેઓ બ્રિટન ગયા, પરંતુ તેમની વ્યાપાર લિંક યુગાન્ડા સાથે રાખી. માધવાણી ગ્રૂપ અસંખ્ય કંપનીઓની માલિકી ધરાવે છે, જેમાં એરપોર્ટ ચલાવવાથી લઈને હોટેલ્સથી લઈને સ્ટીલ સુધીના ક્ષેત્રોમાં. તેમના પિતા પિતૃસત્તાક અને માધવાણી ગ્રુપના સ્થાપક મુલજીભાઈ માધવાણી હતા. ૧૯૭૯માં અમીનને પદભ્રષ્ટ કરવામાં આવ્યા પછી, માધવાણી યુગાન્ડા પરત ફર્યા અને તેમની સંપત્તિ પર ફરી દાવો કર્યો. કાકીરા સુગર લિમિટેડ (અત્યારે ૪૬,૯૫૦ એકર અથવા ૭૫,૭૪૬ વીઘામાં ફેલાયેલી છે) ફલેગશિપ કંપની ૧૯૮૫ માં સફળતાપૂર્વક પુનઃપ્રાપ્ત કરવામાં આવી હતી. માધવાણી પરિવારના નેતૃત્વ હેઠળ તેઓએ પૂર્વ આફ્રિકામાં શુદ્ધ ખાંડની સૌથી મોટી ઉત્પાદક બનવા માટે KSW ને સંચાલિત કર્યું છે. KSW વાર્ષિક અંદાજિત ૧૬૫,૦૦૦ મેટ્રિક ટન ખાંડનું ઉત્પાદન કરે છે, જે ૨૦૧૧માં રાષ્ટ્રીય ઉત્પાદનના આશરે ૪૭ ટકા હિસ્સો ધરાવે છે. કાકીરા ખાતે વીજળીના સહ-ઉત્પાદનનું પણ નેતૃત્વ કર્યું છે, જે હવે ૫૨ મેગાવોટનું ઉત્પાદન કરે છે, જેમાંથી ૨૦ મેગાવોટ આંતરિક રીતે વપરાય છે અને ૩૨ મેગાવોટ રાષ્ટ્રીય ગ્રીડને વેચવામાં આવે છે. ૨૦૧૬ માં, દરરોજ ૬૦,૦૦૦ લિટર ઇથેનોલની કુલ ક્ષમતા સાથે ઇથેનોલ ડિસ્ટિલરી પણ સ્થાપવામાં આવી હતી.
નાનજી કાલિદાસ મહેતા, મહેતા ગ્રૂપ ઓફ ઈન્ડસ્ટ્રીઝ - યુગાન્ડા/ભારત
નાનજી કાલિદાસ મહેતા, MBE (૧૭ નવેમ્બર ૧૮૮૭ - ૨૫ ઓગસ્ટ ૧૯૬૯) ગુજરાતના ઉદ્યોગપતિ અને પરોપકારી હતા. તેમણે બ્રિટિશ ઈસ્ટ આફ્રિકામાં મહેતા ગ્રૂપ ઓફ ઈન્ડસ્ટ્રીઝની સ્થાપના કરી, જેનું મુખ્ય કાર્યાલય હવે ભારતમાં છે. તેમના પુત્ર મહેન્દ્ર મહેતા, પુત્રવધૂ સુનયના મહેતા અને પૌત્ર જય મહેતા મહેતા ગ્રુપના વર્તમાન માલિક છે. તેમણે એક વેપારી તરીકે તેમની કારકિર્દીની શરૂઆત કરી અને બ્રિટિશ પૂર્વ આફ્રિકામાં શાકભાજી, કપાસ અને પછી શેરડી ઉગાડવાનું સાહસ કર્યું. બાદમાં તેણે તે પ્રદેશમાં ખાંડ ઉત્પાદન, ચા અને કોફીના વાવેતરમાં ઝંપલાવ્યું. તેમણે તેમના પછીના જીવનમાં ભારતમાં સિમેન્ટ પ્લાન્ટ, જિનરી, ટેક્સટાઇલ યુનિટ અને ઓઇલ મિલો પણ શરૂ કરી. આમ તેમણે મહેતા ગ્રૂપ સમૂહની સ્થાપના કરી, જે હવે સમગ્ર વિશ્વમાં ફેલાયેલી છે. તેઓ મેઘજી પેથરાજ શાહ, મુલજીભાઈ માધવાણી અને અન્ય જેવા પૂર્વ આફ્રિકાના કેટલાક અન્ય ગુજરાતી ઉદ્યોગપતિઓ અને દાનવીરોના સમકાલીન હતા. જીંજામાં મુલજીભાઈ માધવાણીની ઓફિસના મૂળ મકાન પર, નાનજીભાઈનું નામ હજુ પણ દુકા યા કાલિદાસી તરીકે જોવા મળે છે, જે તેમની મિત્રતાની નિશાની છે. તેમણે ૧૯૨૪માં લુગાઝી ખાતે યુગાન્ડા સુગર ફેક્ટરી નામથી વર્તમાન સુગર કોર્પોરેશન ઓફ યુગાન્ડા લિમિટેડની સ્થાપના કરી. તેઓ યુગાન્ડાના કપાસના જાપાન અને અન્ય સ્થળોએ પ્રથમ નિકાસ કરનારાઓમાંના એક હતા જેણે યુગાન્ડામાં કપાસ ઉદ્યોગની સ્થાપનામાં ખૂબ મદદ કરી હતી. મહેતા ગ્રૂપના વ્યાપારી હિતો વિશાળ અને વૈવિધ્યસભર સ્પેક્ટ્રમને આવરી લે છે - સિમેન્ટ અને બિલ્ડિંગ મટિરિયલ્સ, પેકેજિંગ, સુગર, બાગાયત અને ફલોરીકલ્ચર, એન્જિનિયરિંગ, ઇલેક્ટ્રિકલ કેબલ્સ, કન્સલ્ટન્સી, એગ્રો કેમિકલ્સ, હોસ્પિટાલિટી, એન્ટરટેઈનમેન્ટ સ્પોર્ટ્સ, કાર્બન ડાયોક્સાઈડ, વેપાર અને નાણાકીય સેવાઓ. આંતરરાષ્ટ્રીય વેપાર.
જીતુ સોની (જન્મ ૨ જુલાઈ ૧૯૬૯) તાંઝાનિયાના સીસીએમ રાજકારણી અને ૨૦૧૦ થી બાબાતી ગ્રામીણ મતવિસ્તારના સંસદ સભ્ય છે.