ઘર ખરીદવું થયુ મોંઘુ!

હવે વન-ટાઇમ મેન્ટેનન્સ ડિપોઝિટ પર લાગશે ૧૮% GST

નવી દિલ્હી, તા.૧૫:  જો તમે કોઈ ફ્લેટ ખરીદવાનું વિચારી રહ્યા છો, તો આ સમાચારને ધ્યાનથી વાંચો કારણ કે તેનાથી સીધા તમારા ખિસ્સા પર અસર થશે. હવે તમારે ફ્લેટ ખરીદવા માટે વન-ટાઇમ મેન્ટેનન્સ ડિપોઝિટ પર ૧૮ ટકા GST ચુકવવો પડશે. આ નિર્ણય ગુજરાત ઓથોરિટી ઓફ એડવાન્સ રુલિંગ દ્વારા આપવામાં આવ્યો છે.

જયારે તમે કોઈ દ્યર અથવા ફ્લેટ ખરીદવા જાઓ છો, ત્યારે દ્યણા પ્રકારના ચાર્જ લાગે છે, તેમાંથી એક 'વન ટાઇમ મેઇન્ટેનન્સ ડિપોઝિટ'છે. સામાન્ય રીતે, આ વન ટાઇમ મેન્ટેનન્સ ડિપોઝિટ પર કોઈ પણ પ્રકારનો ટેકસ લાગતો નથી. એટલે કે, જો તમે કોઈ ફ્લેટ ખરીદી રહ્યા છો અને બિલ્ડરને એક સમયની જાળવણી જમા કરાવતા હો, તો તેનો અર્થ એ છે કે ડિપોઝિટના પૈસા બિલ્ડરના ખાતામાં જતા હોય છે, તો બિલ્ડર તમને ૧૮% GST વસૂલશે.

પરંતુ જો તમે સોસાયટીના ખાતામાં વન-ટાઇમ મેન્ટેનન્સ ડિપોઝિટ કરી રહ્યા છો અને સોસાયટી ફકત ફ્લેટોની જાળવણી અને મેન્ટેનન્સનું ધ્યાન રાખે છે, તો તમારે GST ચુકવવો પડશે નહીં. જો તમે સરળ ભાષામાં સમજો, જે બિલ્ડીંગમાં ફ્લેટ છે, જો તમે ત્યાં મકાન ખરીદો છો, તો તમારે વન ટાઇમ મેઇન્ટેનન્સ ડિપોઝિટ પર GST ચુકવવો પડી શકે છે. વન ટાઈમ મેન્ટેનન્સ ડિપોઝિટ ‘Non-Refundable’ હોય  છે. આ થાપણનો હેતુ સેવાઓનો પુરવઠો ચાલુ રાખવાનો છે. જોકે, ગુજરાત ઓથોરિટી ઓફ એડવાન્સ રુલિંગે ચુકાદો આપ્યો હતો કે જો બિલ્ડર બિલ્ડિંગની જાળવણી કરશે તો માત્ર ૧૮%  GST વસૂલશે.

વાસ્તવમાં, ગુજરાત સ્થિત Capital Commercial Coop Service Societyએ ઓથોરિટી પાસેથી એડવાન્સ રુલિંગની માંગ કરી હતી. ગુજરાત ઓથોરિટી ઓફ એડવાન્સ રુલિંગની સામે સોસાયટીએ જણાવ્યું હતું કે, લોકો પાસેથી લેવામાં આવતી મેન્ટેનન્સ ડિપોઝિટ તેમને રિફંડ કરી દેવામાં આવે છે. GST કાયદા મુજબ, જો ડિપોઝિટ રિફંડ કરવામાં આવી છે, તો તે Consideration માં આવ્યું ન હતું, તેથી તેની ઉપર GST લાદવું ન જોઈએ, પરંતુ ઓથોરિટીએ સોસાયટીની આ દલીલ સ્વીકારી ન હતી.

ગુજરાત ઓથોરિટી ઓફ એડવાન્સ રુલિંગના આ નિર્ણય અંગે ELPના પાર્ટનરનું કહેવું છે કે GST કાયદો જણાવે છે કે GST Consideration પર લાગુ પડે છે એટલે કે જો તમે કોઈ ખરીદી કરી રહ્યા છો, તો GST તેના મૂળ પર વસૂલવામાં આવશે, પરંતુ જો તમે ડિપોઝિટ આપો છો, તો GSTના પર લાગુ નથી. GST કાયદા અનુસાર, રિફંડેબલ અથવા નોન-રિફંડેબલ, જો તે ડિપોઝિટ છે, તો તેના પર GST લાગવો જોઈએ નહીં. મતલબ કે જો તેને ડિપોઝિટની જેમ ચૂકવવામાં આવે તો તે ‘Consideration નથી, તો પછી GST લાદવામાં આવી શકે નહીં.

હવે, જો કોઈ ફ્લેટ ખરીદે છે, તો તે તેની સાથે કલબ ચાર્જ, પાર્કિંગ ચાર્જ વગેરે ઘણા પ્રકારનાં ચાર્જ ચૂકવે છે, તે વન ટાઇમ મેઇન્ટેનન્સ ડિપોઝિટ પણ આપે છે. સોસાયટી આ ડિપોઝિટને તેના કોર્પસમાં રાખે છે. તો સવાલ એ છે કે આ ડિપોઝિટ પર GST હોવો જોઇએ કે નહીં, પરંતુ ઓથોરિટીનો નિર્ણય આવી ગયો છે, કારણ કે તે રિફંડેબલ નથી, તેથી તેને Consideration તરીકે જોવામાં આવશે, તેથી તેની ઉપર ૧૮ ટકા GST લાગશે.