મોદી સરકારનાﾠપ્રયત્નો છતાં અનેક રાજયોમાં પેટ્રોલ ડીઝલની અછત
રિટેલ આઉટલેટ ડીલરે તેલ કંપનીઓનેﾠજવાબદાર ગણાવ્યા : એક મહિનાથી પેટ્રોલ-ડીઝલના ભાવ સ્થિર
નવી દિલ્હી તા. ૨૩ : પેટ્રોલ અને ડીઝલના ભાવ આખા મહિનાથી સ્થિર છે. કેન્દ્ર સરકારે ૨૧ મેના રોજ પેટ્રોલ અને ડીઝલ પરની એક્સાઈઝ ડ્યુટીમાં ઘટાડો કર્યા બાદ કિંમતોમાં કોઈ ફેરફાર થયો નથી. આમ છતાં દેશના અનેક રાજયોમાં પેટ્રોલ અને ડીઝલની ઉપલબ્ધતા અંગે આશંકા યથાવત છે. પરિસ્થિતિને કાબૂમાં લેવા માટે સરકારની યુનિવર્સલ સર્વિસ ઓબ્લિગેશન (યુએસઓ)નો વ્યાપ વધારવામાં આવ્યો છે, પરંતુ તે પણ કામ કરી રહ્યું નથી.
દેશના અનેક રાજયોમાં પેટ્રોલ અને ડીઝલની અછત વધી રહી છે. પેટ્રોલિયમ ક્ષેત્રના નિષ્ણાતો માને છે કે ખાનગી ક્ષેત્રની કંપનીઓ જાણીજોઈને વેચાણ કરતી નથી કારણ કે, એક્સાઈઝ ડ્યુટીમાં ઘટાડો થવાને કારણે, તેઓને પેટ્રોલ પર પ્રતિ લિટર લગભગ દસ રૂપિયા અને ડીઝલ પર વીસ રૂપિયા પ્રતિ લિટરથી વધુનું નુકસાન થઈ રહ્યું છે. પ્રાઈવેટ સેક્ટરની કંપનીઓ તેમની ખોટ પૂરી કરવા માટે ઓઈલ ઓછુ વેંચી રહી છે.
ખાનગી કંપનીઓના આઉટલેટ બંધ થવાથી જાહેર ક્ષેત્રની તેલ કંપનીઓ પર દબાણ વધ્યું છે. પેટ્રોલ પંપ માલિકોને તેલ આપવાની ઓઈલ કંપનીઓની નીતિમાં ફેરફારની પણ અસર થઈ છે. BPCLએ ડીલરોને લોન આપવાનું બંધ કરી દીધું છે. એમ્પાવરિંગ પેટ્રોલિયમ ડીલર્સ એસોસિએશનના સભ્ય હેમંત સિરોહીનું કહેવું છે કે કંપનીઓએ તેલનો પુરવઠો ઘટાડી દીધો છે.
તે જ સમયે ઉધાર લેવાને બદલે હવે ઓઇલ કંપનીઓ નવો સ્ટોક લેવા માટે એડવાન્સ માંગી રહી છે. સિરોહી BPCL પેટ્રોલ પંપ ડીલર. હિંદુસ્તાન પેટ્રોલિયમ કોર્પોરેશન લિમિટેડ (BPCL)ના ડેટા અનુસાર, એપ્રિલ-મે ૨૦૨૧ની સરખામણીમાં BPCLના પેટ્રોલના વેચાણમાં આ બે મહિનામાં ૩૬.૩ ટકાનો વધારો થયો છે.
તે જ સમયે, આ સમયગાળા દરમિયાન ખાનગી કંપનીઓના પેટ્રોલના વેચાણમાં ૧.૬ ટકાનો ઘટાડો થયો છે. તે જ સમયે, ડીઝલના વેચાણમાં ૨૬.૯ ટકાનો વધારો થયો છે જયારે ખાનગી કંપનીઓના ડીઝલના વેચાણમાં ૨૮.૯ ટકાનો ઘટાડો થયો છે. પેટ્રોલિયમ મંત્રાલયના જણાવ્યા અનુસાર, જૂન ૨૦૨૨ના પ્રથમ પખવાડિયામાં ગયા વર્ષના સમાન સમયગાળાની સરખામણીમાં માંગમાં ૫૦ ટકાનો વધારો થયો છે.
ડિસેમ્બર ૨૦૨૧ સુધીમાં કુલ ૭૯૪૧૭ રિટેલ આઉટલેટ્સ છે. PPACના ડેટા અનુસાર એપ્રિલ ૨૦૨૨માં ક્રૂડ ઓઈલની આયાતમાં ૧૪.૩ ટકાનો વધારો થયો છે. એપ્રિલમાં ૨૦૮૭૩ મેટ્રિક ટન કાચા તેલની આયાત કરવામાં આવી છે. PPAC અનુસાર, પેટ્રોલનો વપરાશ એપ્રિલમાં ૨૭૯૭ અને મે મહિનામાં ૩૦૧૭ હજાર મેટ્રિક ટન હતો. તે જ સમયે, એપ્રિલમાં ૭૨૦૩ અને મેમાં ૭૨૮૫ હજાર મેટ્રિક ટન ડીઝલનો વપરાશ થયો હતો. PPACના ડેટા અનુસાર એપ્રિલમાં ક્રૂડ ઓઈલની સરેરાશ કિંમત ૧૦૨.૯૭, મેમાં ૧૦૯.૫૧ અને જૂનમાં અત્યાર સુધી સરેરાશ $૧૧૭.૮૭ પ્રતિ બેરલ છે.