જમ્મુ ,તા. ૩ : કટ્ટરવાદી અલગતાવાદી નેતા સઇદ અલી શાહ ગિલાની વિશે એક રસપ્રદ હકીકત એ હતી કે તેમની દરેક ઇચ્છા નિવેદન અને સ્વયંનું માત્ર ૧૪ ઓગસ્ટ ૧૯૪૭ ના એકીકૃત જમ્મુ અને કાશ્મીર પર આવીને સમાપ્ત થતું. તેની ઈચ્છા પૂરી થશે કે નહીં, માત્ર ઈશ્વર જ જાણે છે, પરંતુ તે ચોક્કસ છે કે આ ઈચ્છાને કારણે જ આજે પણ કાશ્મીર મુદ્દાનો ઉકેલ લટકી રહ્યો છે એમ કહેવામાં કોઈ શંકા નથી. ૩૨ વર્ષથી ચાલી રહેલા આતંકવાદના પ્રવાસ દરમિયાન કાશ્મીરનો ઉકેલ લાવવાના તમામ પ્રયાસો નિષ્ફળ ગયા છે કારણ કે ગિલાની પોતાની ઇચ્છાથી ઓછું કંઈ સ્વીકારતા ન હતા. એવું પણ કહેવાય છે કે પાકિસ્તાન પણ ગિલાનીની આ ઈચ્છાથી પરેશાન થઈ ગયું હતું.
દેશ અને વિદેશમાં કાશ્મીરનો ઉકેલ લાવવાની ચર્ચામાં પણ ગિલાનીની ઈચ્છા કાશ્મીર મુદ્દાના માર્ગમાં સૌથી મોટો અવરોધ બનીને ઉભરી આવી હતી. તેની ઈચ્છાને કોઈ અવગણી શકે તેમ નહોતું. આનું કારણ એ પણ હતું કે કાશ્મીર ખીણમાં કાશ્મીરીઓનું સમર્થન પ્રત્યક્ષ કે પરોક્ષ રીતે ગિલાની સાથે હતું.
હુર્રિયાત કોન્ફરન્સના મધ્યમ જૂથના નેતાઓએ પણ સ્વીકાર્યું છે કે ગિલાની કાશ્મીરીઓના સૌથી પ્રિય નેતા હતા. ત્યારે જ તેમની જાહેર સભાઓમાં ભીડ થતી હતી તેમની
મીરવાઈઝ ઉમર ફારુક સામે તેમાંથી અડધી ભીડ પણ ક્યારેય ભેગો કરી શકતો ન હતો. બીજા શબ્દોમાં કહીએ તો, જો સઇદ અલી શાહ ગિલાનીનું કાશ્મીરમાં પ્રભુત્વ જળવાયેલ તેમ કહેવામાં અતિશયોકિત નહીં હોય. કાશ્મીરીઓ મજબૂરીથી તેમના હડતાલનું એલાન પાળતા હતા.
પરંતુ તે એક હકીકત હતી કે ગિલાનીએ કરેલા એલાનને કયારેય નિષ્ફળતા નથી મળી એ અલગ વાત છે કે ગિલાનીને અંકલ સ્ટ્રાઈકિંગ કહેવાયા હતા.
'હડતાલીી ચાચા' નામ પણ આપવામાં આવ્યું હતું.
એ વાતને કોઈ નકારી શકતું નથી કે ગિલાનીને બદલવાના ભારત સરકારના તમામ પ્રયત્નો વ્યર્થ ગયા હતા. જ્યારે સુરક્ષા એજન્સીઓ માને છે કે જો કાશ્મીરનો મુદ્દો ઉકેલવો હોય તો ગિલાનીને સમજાવવું જરૂરી હતું, સઈદ અલી શાહ ગિલાની ભારતીય બંધારણ હેઠળ ત્રણ વખત રાજ્યસભાના સભ્ય રહ્યા હતા જેને તેમણે સ્વીકારવાનો ઇનકાર કર્યો હતો. અને આજ સુધી તેઓ ધારાસભ્ય તરીકે મળેલા પેન્શન ઉપરાંત ભારત સરકાર દ્વારા આપવામાં આવતી સુરક્ષાને પણ નકારી શક્યા નથી.
એ હકીકતથી મોં ફેરવી ન શકાય કે કાશ્મીરી લોકોના સાચા પ્રતિનિધિ હોવાનો દાવો કરતી દરેક સંસ્થા અને પાર્ટી હુર્રિયત કોન્ફરન્સમાં સૌથી વિવાદાસ્પદ અને શકિતશાળી નેતા હતા, તો તે સઇદ અલી શાહ ગિલાની હતા. કાશ્મીરી લોકોના ઇસ્લામિક કટ્ટરવાદી અને મુકદ્દમા સંગઠનો તેમની સ્થિતિનો અંદાજ એ વાત પરથી લાગ્યો હતો કે આતંકવાદી સંગઠન ન લશ્કરે તૌયબા પણ તેમને દરેક લોકપ્રિય નેતા કહેતા હતા. શરૂઆતથી જ કાશ્મીરને પાકિસ્તાન સાથે જોડવાની માગણી કરતી વખતે, ગિલાની તેના ઉકેલ માટે હિમાયત કરી રહ્યા હતા.
પરંતુ જમાત-એ-ઇસ્લામીના ઘણા સભ્યો પણ ગિલાનીના આ નિવેદનોથી ખૂબ નારાજ હતા. ગિલાની જમાત-એ-ઇસ્લામીના સભ્ય પણ હતા. ગિલાનીના સ્થાને, જમાતના અન્ય કોઈ નેતાને ક્યારેય અંતરની બેઠકમાં પોતાનો પક્ષ રજૂ કરવા મોકલવામાં આવ્યા ન હતા. જમાત તેના મજબૂત સમર્થન અને લોકપ્રિયતાને કારણે કાશ્મીરમાં પોતાની પકડ જાળવી રહ્યો હતો. તેથી તેમની અવગણના કરવી સરળ નહોતી. હરિયતમાં જે દિવસે ગિલાની અંગે વિવાદ થયો હતો. તે દિવસોમાં, બારામુલ્લામાં એક જાહેર સભામાં, લોકોએ ગિલાનીના સમર્થનમાં સૂત્રોચ્ચાર કર્યા કે ગિલાનીના વિના જમાઅત હે હુર્રિયત નહીં ચાલે. તેમની લોકપ્રિયતાનું એક કારણ એ પણ હતું કે તેઓ શરૂઆતથી જ કાશ્મીર મુદ્દે એક જ સ્ટેન્ડ પર રહ્યા હતા. આ ઉપરાંત, તે ખીણના દરેક ગામની મુલાકાત લેતા હતા.
જેના સભ્ય કાશ્મીરમાં આતંકવાદી હિંસામાં માર્યા ગયા છે. જો કે હુર્રિયત સહિતના અન્ય ભાગલાવાદી નેતાઓ પાસે આનો અભાવ છે. ગિલાનીએ પણ થોડા સમય પહેલા એક નિવેદન બહાર પાડીને કેન્દ્રને જમ્મુ કાશ્મીરને વિવાદિત પ્રદેશ તરીકે સ્વીકારવા કહ્યું હતું.
આ સાથે, તેમણે ખાતરી આપી હતી કે જો નવી દિલ્હી તેમના શબ્દોનું પાલન કરશે, તો યુદ્ધવિરામની મનાઈ કર્યા બાદ તેઓ આતંકવાદીઓનો પણ સમાધાન કરશે.
અને સોપોરના એક વિસ્તારમાં ગિલાનીનો જન્મ ૧૯૩૦ માં બાંદી પોરા નજીક આવેલા એક નાના ગામના એક સાદા પરિવારમાં થયો હતો.
લાહૌરથી ફાઝિલ અને અદીબની ડિગ્રી લીધા બાદ તેમણે ભણાવવાનું શરૂ કર્યું. તેઓ ૧૯૫૦ માં જમાતમાં જોડાયા અને વિવિધ હોદ્દાઓ પર પોતાની કારકિર્દી ચાલુ રાખી.
ગિલાનીના નજીકના લોકોનું કહેવું છે કે તેઓ જમાત-એ-ઇસ્લામીના રાજકીય પ્રવૃત્તિઓમાં ભાગ લેવાના નિર્ણયથી ખુશ નહોતા. પરંતુ જ્યારે
જતા અને રાજકારણમાં પ્રવેશ કર્યો, તે ચૂંટણી લડ્યા બાદ વિધાનસભામાં પહોંચનાર જમાત-એ-ઇસ્લામીના પ્રથમ નેતા હતા. તેમણે જમાતની ટિકિટ પર ત્રણ વખત સોપોર વિધાનસભાની ચૂંટણી લડી હતી અને ત્રણ વખત જીતી હતી. તેમણે સંસદીય ચૂંટણી પણ લડી હતી, પરંતુ પરાજય થયો હતો. જ્યારે કાશ્મીરમાં આતંકવાદી હિંસા ફાટી નીકળી ત્યારે તે આતંકવાદીઓને ખુલ્લેઆમ ટેકો આપનાર જમાતની શૂરાએ-મજલિસના પ્રથમ સભ્ય હતા.
જમ્મુ અને કાશ્મીરના સૌથી મોટા અલગતાવાદી નેતા સઈદ અલી શાહ ગિલાનીની ગઇકાલે સવારે પાંચ વાગ્યે અઘોષિત કર્ફ્યુ પ્રતિબંધો અને સમગ્ર કાશ્મીર ખીણમાં ઈન્ટરનેટ બંધ કરીને દફનવિધિ કરવામાં આવી હતી.
અંતિમ સંસ્કાર શ્રીનગરના હૈદરપોરામાં સવારે ૫ વાગ્યે થયા હતા, ગિલાનીનો પરિવાર ઇચ્છતો હતો કે તેમને સવારે ૧૦ વાગ્યાની આસપાસ દફનાવવામાં આવે. તેઓ અંતિમ સંસ્કાર માટે સંબંધીઓને આમંત્રિત કરવા માંગતા હતા પરંતુ તેને મંજૂરી આપવામાં આવી ન હતી.
જમ્મુ પ્રકાશ્મીરમાં ત્રણ દાયકાથી વધુ સમયથી અલગતાવાદી અભિયાનનું નેતૃત્વ કરી રહેલા સઈદ અલી શાહ ગિલાનીનું બુધવારે રાત્રે ૧૦.૩૦ વાગ્યે નિધન થયું હતું અને ત્યારબાદ સુરક્ષા અધિકારીઓ દ્વારા પરિસ્થિતિ પર નજર રાખવામાં આવી હતી. આ કારણે કાશ્મીર ખીણમાં અઘોષિત કર્ફ્યુના નિયંત્રણો લાદવામાં આવ્યા. તેમજ ઇન્ટરનેટ પણ બંધ કરી દેવામાં આવ્યું. આ કોઈપણ પ્રકારની અફવાઓને ફેલાતો અટકાવવા માટે કરવામાં આવ્યું છે. કાશ્મીરના મુખ્ય નગરોમાં હિંસાની આશંકાને કારણે દરેક જગ્યાએ સૈનિકો તૈનાત કરવામાં આવ્યા છે.
આઈજીપી કાશ્મીર વિજય કુમારે કહ્યું કે સમગ્ર ખીણમાં પ્રતિબંધ લાદવાની સાથે મોબાઈલ ઈન્ટરનેટ સેવા પણ બંધ કરી દેવામાં આવી છે. દરમિયાન, દક્ષિણ કાશ્મીરના અનંતનાગમાંથી હુર્રિયતના નેતા અને જમ્મુ પ્રકાશ્મીર પીપલ્સ લીગના પ્રમુખ મુખ્તાર અહમદ વાજાની મોડી રાત્રે ધરપકડ કરવામાં આવી હતી.
ગિલાનીના મોત બાદ સમગ્ર ખીણ એલર્ટ થઈ ગઈ હતી. સંવેદનશીલ સ્થળો પર પોલીસ અને સુરક્ષા દળોને તૈનાત કરવામાં આવ્યા છે. તમામ જિલ્લાઓના એસએસપીઓને કાયદો અને વ્યવસ્થા જાળવવા સૂચના આપવામાં આવી છે. ગિલાનીના પરિવારના સભ્યો ઈચ્છતા હતા કે તેમને શ્રીનગરના શહીદી સ્મશાન ભૂમિમાં દફનાવવામાં આવે, પરંતુ તેમને હૈદરપોરામાં દફનાવવામાં આવ્યા. બીજી તરફ પોલીસે ઉત્તર કાશ્મીરના લોકોને સંયમ રાખવાની અપીલ કરી છે. લોકોને શ્રીનગર તરફ ન જવાની સલાહ આપવામાં આવી છે.
પીપલ્સ ડેમોક્રેટિક પાર્ટીના વડા મહેબૂબા મુફ્તીએ ટ્વીટ કરીને ગિલાનીના મોત પર શોક વ્યકત કર્યો હતો. ટ્વીટમાં તેમણે લખ્યું કે ગિલાનીના નિધનથી હું દુખી છું. મોટાભાગની બાબતો પર સહમત ન હતા પરંતુ મેં તેમનું સન્માન કર્યું છે. અલ્લાહ તેમને સ્વર્ગમાં સ્થાન આપે. હું તેમના પરિવાર અને શુભેચ્છકો પ્રત્યે સંવેદના વ્યકત કરું છું.
.png)
છેલ્લા 8 દિવસમાં સૌથી લોકપ્રિય
સૌરાષ્ટ્ર કચ્છ
સમાચાર ગુજરાત
દેશ-વિદેશ
ખેલ-જગત
ફિલ્મ જગત