Gujarati News

નવી દિલ્‍હી, તા.૧૯: પારસી ઉદ્યોગપતિઓએ દેશના વિકાસમાં મહત્‍વની ભૂમિકા ભજવી છે. તેમણે વિશ્વભરના દેશો સાથે વેપાર સંબંધો સ્‍થાપિત કર્યા. ભારતીય અર્થતંત્રને મજબૂત બનાવ્‍યું. ૧૯મી અને ૨૦મી સદીમાં, પારસી ઉદ્યોગપતિઓએ ટેક્‍સટાઈલ મિલો, સ્‍ટીલ મિલો, પાવર પ્‍લાન્‍ટ્‍સ અને બેંકો સહિત ઘણા મહત્‍વપૂર્ણ ઉદ્યોગોનો પાયો નાખ્‍યો હતો. તેમણે આધુનિક ટેક્રોલોજીને અપનાવવા અને ભારતને ઔદ્યોગિક રાષ્‍ટ્ર બનાવવાનો શ્રેષ્ઠ પ્રયાસ કર્યો. તે દેશના બિઝનેસ જગતમાં પોતાનું નામ બનાવે છે. જેઆરડી ટાટા હોય, એબી ગોદરેજ હોય, પલોનજી મિષાી હોય કે રતન ટાટા અને સાયરસ પૂનાવાલા હોય, પારસી ઉદ્યોગપતિઓએ દેશની પ્રગતિમાં જે યોગદાન આપ્‍યું છે તે અભૂતપૂર્વ છે. પારસી ઉદ્યોગપતિઓને તેમની અટક દ્વારા ઓળખવી ઘણી વખત ખૂબ જ સરળ હોય છે. બંધૂકવાલા, ચુરીવાલા, બાટલીવાલા અને દારૂવાલા જેવી અટકો તેમની ઓળખ છતી કરે છે. પારસી ઉદ્યોગપતિઓની આવી અટક રાખવા પાછળનું કારણ શું છે? આવો, અહીં સમજવાનો પ્રયત્‍ન કરીએ.

પારસીઓ મૂળ ઈરાન (તત્‍કાલીન પર્શિયા)થી આવ્‍યા હતા. તેઓ ૮મી અને ૧૦મી સદીની વચ્‍ચે ભારતમાં સ્‍થાયી થયા હતા. તેઓએ તેમની જૂની ફારસી ભાષા અને રીતરિવાજો જાળવી રાખ્‍યા. આમાં તેમની અટક પણ સામેલ હતી. સમય જતાં તેમની ભાષા અને અટક સ્‍થાનિક ભાષાઓથી પ્રભાવિત થયા. તેના કારણે વિવિધ પ્રકારના નામો ઉભરી આવ્‍યા.

પારસીઓ વ્‍યવસાયમાં નિપુણતા ધરાવે છે. આનો સૌથી મોટો પુરાવો એ છે કે તેમના પૈતળક વ્‍યવસાયમાં પણ તેમની અટક ગૌરવ સાથે જોડાયેલી છે. પછી તે દારૂ વેચનાર હોય, બોટલ વેચનાર હોય, છરી વેચનાર હોય, બંદૂક વેચનાર હોય, લોકહેન્‍ડ વેચનાર હોય કે મિકેનિક હોય. પારસીઓની પ્રથમ પેઢીઓ જે વ્‍યવસાયો કરતી હતી અથવા જ્‍યાં તેઓ શરૂઆતમાં રહેતા હતા તે વ્‍યવસાય સમય જતાં તેમની ઓળખ અને અટક બની ગયા હતા. પારસીઓએ કામને પૂજામાં ફેરવ્‍યું. જે પણ કામ કરવામાં આવતું હતું, તે પૂર્ણ સમર્પણ અને મહેનતથી કર્યું હતું. આના કારણે તેમણે જ નહીં પરંતુ દેશની પ્રગતિ કરી. તેઓ દેશ-દુનિયામાં બિઝનેસ જગતમાં પ્રખ્‍યાત થયા.

જ્‍યાં પૂનાવાલા અને લોખંડવાલા જેવી અટકો જણાવે છે કે તેઓ ભારતમાં કયાંના વતની છે. તે જ સમયે, દારૂવાલા, બાટલીવાલા, જરીવાલા અને બંધુકવાલા જેવી અટકો તેમના પૂર્વજોનો કેવો વ્‍યવસાય હતો તે દર્શાવે છે. જો કે, કોઈના નામ સાથે કોઈનું સ્‍થાન જોડવું એ પારસીઓ માટે વિશિષ્ટ નથી. ઉત્તર ભારતીયોમાં પણ આ પરંપરા જોવા મળે છે. હસરત જયપુરી, આનંદ કળષ્‍ણ જયપુરિયા, ફિરાક ગોરખપુરી, સાહિર લુધ્‍યાનવી જેવી ઘણી હસ્‍તીઓએ આ જગ્‍યાને તેમના નામ સાથે જોડી છે.